Leczenie wymaga wiedzy część 1

Szanowni Państwo, odwiedzający aptekę internetową www.mamyniskieceny.com

Wraz z otwarciem apteki internetowej rozpoczynamy prowadzenie bloga - Leczenie wymaga wiedzy. Będziemy starali się przedstawiać Państwu ważne naszym zdaniem informacje o różnych schorzeniach powszechnie występujących w Polskim Społeczeństwie i wskazywać na leki stosowane w procesie leczenia.

Świadomy pacjent potrafi lepiej wykorzystać możliwości lecznicze różnych preparatów, szybciej zareagować na objawy uboczne, które mogą powstać w procesie leczenia i co bardzo istotne mądrze współpracować z lekarzem, któremu powierza swoje zdrowie.

U podstaw naszego działania leży troska o prawidłowy przebieg leczenia tak aby wszystkie strony tego procesu – pacjent, lekarz i farmaceuta świadomie współpracowały  dążąc do szybkiego i skutecznego zakończenia terapii. Będziemy też zwracać uwagę na potrzebę wprowadzania w życie zasad profilaktyki, dzięki którym sami możemy się obronić przed wieloma schorzeniami .Rozpoczynamy od cyklu artykułów o wiodącym  temacie: Grzyby w organizmie człowieka.

Mikrobiom – jakie mikroorganizmy zasiedlają organizm  człowieka.

Część I. Archaea (archeony)

Od dawna wiadomo, że organizm człowieka zasiedlany jest przez różnorodne drobnoustroje stanowiące endogenną fizjologiczną mikroflorę. Obecnie dla określenia mikroflory człowieka przyjęto termin mikrobiom lub mikrobiota. W odniesieniu do grzybów kolonizujących organizm człowieka używa się określenia mykobiom.

Analizę tego zagadnienia rozpocznijmy od stwierdzenia, że w roku 1990 został opracowany nowy podział organizmów żywych wyróżniający 3 domeny: Bacteria, Eucarya oraz Archaea (archeony).

Bakterie i archeony należą do organizmów prokariotycznych. Wszystkie organizmy prokariotyczne są jednokomórkowe. W przeciwieństwie do komórek eukariotycznych nie posiadają jądra komórkowego. Jego funkcję zastępuje nukleoid, czyli obszar nieograniczony błoną od cytoplazmy, w którym znajduje się materiał genetyczny w postaci chromosomu  (genofor).

Domena eukariota obejmuje organizmy zbudowane z komórek, które posiadają wykształcone jądro komórkowe z chromosomami, oddzielone od cytoplazmy błoną białkowo- lipidową. Domena ta liczy około 60 niezależnych linii rozwojowych, które można pogrupować   w cztery królestwa: protisty (Protista), grzyby (Fungi), rośliny (Plantae), zwierzęta (Animalia).

Fakt, że bakterie występują w mikrobiomie człowieka jest znany od dawna. W latach 60 dwudziestego wieku pojawiły się doniesienia, że mikrobiom może zawiera także drobnoustroje zaliczane do domeny archaea. Wniosek taki naukowcy sformułowali kiedy wykryto zawartość metanu w  powietrzu wydychanym przez człowieka. Okazało się, że istnieje dość duża grupa archeonów, które zdobywają energię potrzebną do funkcjonowania komórki  w procesie metanogenezy. Podczas tej beztlenowej przemian archeony wytwarzają metan wykorzystując dwutlenku węgla i wodór.

Obecnie z całą pewnością wiadomo, że archea  występują w mikrobiomie człowieka. Zasiedlają one  jamę ustną, skórę a przede wszystkim dalsze odcinki przewodu pokarmowego. Z niektórych doniesień wynika, że archeony obecne w jelitach mogą stanowić okoł 11% wszystkich mikroorganizmów jelitowych. Stwierdzono, że Archeony metanogenne o których wcześniej wspominano stanowią najliczniejszą grupę z wszystkich archeonów występujących w jelitach. W tej grupie mikroorganizmów dominującym gatunkiem jest Methanobrevibacter smithii. W mniejszych ilościach występuje gatunek Methanosphaera stadtmanae oraz archeony z rodzaju Methanosarcina. Wykryto też w przewodzie pokarmowym niewielkie ilość archeonów halofilnych z rodziny Halobacteriaceae oraz archeony termofilne z rodzaju Sulfolobus. Obecne są również archeony z rodzaju Nitrososphaera, które utleniają amoniak.

Skład ilościowy i jakościowy mikroorganizmów tworzących mikrobiom jelitowy człowieka zmienia się wraz z wiekiem. Noworodek przychodzi na świat mając jałowy przewód pokarmowy. Stan ten ulega szybkim zmianom w wyniku postępującej kolonizacji jelit przez mikroorganizmy, głównie bakterie. Wraz z wiekiem w przewodzie pokarmowym zaczynają pojawiać się w coraz większej ilości archeony. Dla przykładu można podać, że aż u 60 % badanych dzieci w wieku 5 lat wykryto archeony. W przypadku osób dorosłych archeony stwierdzono u ponad 95% badanych.

Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na skład mikrobiomu przewodu pokarmowego człowieka jest spożywana dieta. Ma ona również wpływ na obecność archeonów w jelitach. Stwierdzono, że więcej archeonów jest u ludzi spożywających dietę bogatą w węglowodany.  Obniżenie ilości lub brak archeonów stwierdzono u ludzi stosujących dietę z dużą zawartością białek i nasyconych kwasów tłuszczowych. Podobnie dieta wzbogacona w polifenole powoduje  zmniejszenie liczebności metanogenów.

Znacznie mniejsze ilości archeonów występują w mikrobiomie skóry gdzie stanowią około 4, 2% wszystkich mikrorganizmów. Stwierdzono, że skóra jest siedliskiem dla archeonów metanogennych ( rodzaj Methanosarcina ) oraz archeonów z rodzaju Nitrososphaera, które utleniają amoniak wpływając bezpośrednio na pH skóry. Mniej informacji istnieje na temat występowania archeonów w układzie płciowym czy jamie ustnej.

Obecnie nie stwierdza się aby archeony był bezpośrednio odpowiedzialne za powstawanie chorób. Nie są więc uznawane za bezpośredni czynnik chorobotwórczy.  Mogą jednak pośrednio uczestniczyć w patogenezie chorób wpływając na rozwój innych drobnoustrojów biorących bezpośredni udział w rozwoju choroby.  Dzieje się tak, ponieważ  drobnoustroje tworzące mikrobiom są ze sobą wzajemnie powiązane i uzależnione od siebie.  Stwierdzono, że ten funkcjonujący zgodnie kompleks mikroorganizmów ma też ścisły kontakt z komórkami organizmu człowieka. Uważa się obecnie, że drobnoustroje razem z komórkami człowieka  tworzą sieć wzajemnych powiązań i współzależności funkcjonujących w ramach skomplikowanego ekosystem.              
Człowiek ma wpływ na utrzymywanie tej równowagi zachowując higieniczny tryb życia a zwłaszcza spożywając odpowiednią dietę. Zaburzenia w składzie i ilości drobnoustrojów w obrębie danego mikrobiomu będą miały bezpośredni wpływ na  wewnętrzną równowagę organizmu. Zaburzenie tej równowagia prowadzi do wystąpieniem zmian chorobowych powstających w wyniku toczącego się procesu patologicznego wywołanego przez dominujący element  mikrobiomu.

Skoro archeony są znaczącym składnikiem mikrobiomu jelit to obniżenie aktywności archeonów w wyniku zadziałania szkodliwych czynników może mieć wpływ na powstawanie niektórych chorób przewodu pokarmowego. Podobny proces będzie wyzwolony gdy zostaną zaburzone inne składniki mikrobiomu. (cdn)